Khái niệm hành vi tuyên truyền chống Nhà nước
Hành vi tuyên truyền chống Nhà nước (nay được quy định tại Điều 117 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung đến năm 2025) bao gồm:
- Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm chứa nội dung xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân;
- Hoặc nội dung bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân;
- Hoặc tạo chiến tranh tâm lý trong xã hội.
Bản chất pháp lý của tội này:
- Khách thể: xâm phạm đến an ninh quốc gia, sự thống nhất về tư tưởng, niềm tin vào chế độ, làm lung lay lòng tin của nhân dân với chính quyền. Bảo vệ pháp luật
- Mặt khách quan: Thực hiện hành vi nói hoặc viết với nội dung sai lệch, chính trị hóa, chống phá Nhà nước. Bảo vệ pháp luật
- Chủ thể: Người từ 16 tuổi trở lên, đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Bảo vệ pháp luật
- Chủ quan: Lỗi cố ý trực tiếp, nhận thức rõ hậu quả nhưng vẫn thực hiện hành vi.
Căn cứ pháp lý
-
Điều 117 BLHS 2015 quy định chi tiết về mức độ, hành vi và hình phạt đối với tội danh này:
Điều 117. Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Người nào có một trong những hành vi sau đây nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:
a) Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân;
b) Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân;
c) Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm gây chiến tranh tâm lý.
2. Phạm tội trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm.
3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.”
Như vậy, ở cả Luật cũ (BLHS 1999) và luật mới (BLHS 2015) thì hành vi tuyên truyền chống nhà nước sẽ phải chịu mức hình phạt từ 3 năm đến 20 năm tù.
Những tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ hình phạt
- Tăng nặng: Phạm tội có tổ chức, xuyên tạc với quy mô lớn, sử dụng mạng xã hội, lôi kéo nhiều người, tái phạm, gây hậu quả nghiêm trọng về chính trị – xã hội.
- Giảm nhẹ: Thành khẩn khai báo, ăn năn hối lỗi, có thành tích trước đó, hợp tác tích cực với cơ quan điều tra.
Tội phạm này có mức hình phạt cao nhất của khung hình phạt cơ bản là 12 năm tù, theo Điều 09 Bộ luật hình sự tội rất nghiêm trọng có khung hình phạt từ 07 năm đến 15 năm. Do đó, tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là tội phạm rất nghiêm trọng.
Bản án điển hình
1. Nguyễn Hoàng Nam, 8 năm tù (2023)
- Tóm tắt hành vi: Bị cáo Nguyễn Hoàng Nam (An Giang), từng có tiền án về gây rối trật tự, sau đó đã dùng nhiều tài khoản Facebook để chia sẻ tài liệu, video chống phá Đảng và Nhà nước, xúc phạm chính quyền địa phương, livestream châm biếm cán bộ.
- Chứng cứ: Cơ quan điều tra thu giữ 17 trang tài liệu và 3 video clip từ tài khoản mạng xã hội của Nam chứa nội dung xuyên tạc, sai lệch về công tác phòng chống dịch, phản động chống chính quyền.
- Phân tích pháp lý: Hành vi phạm tội nghiêm trọng với tính hệ thống, dùng mạng xã hội để chống phá, kích động quần chúng – thuộc trường hợp cần xử lý theo Khoản 2 Điều 117 BLHS.
- Kết quả xử lý: Tòa án tỉnh An Giang tuyên bị cáo 8 năm tù
2. Bùi Tuấn Lâm, 5.5 năm tù (2025)
- Tóm tắt hành vi
Bị cáo Bùi Tuấn Lâm bị xác định đã thực hiện hành vi làm, tàng trữ, phát tán các nội dung tuyên truyền chống phá Nhà nước qua mạng xã hội. - Chứng cứ
Hành vi được phát hiện trong quá trình đấu tranh phòng, chống tội phạm trên không gian mạng. - Phân tích pháp lý
Hành vi tuyên truyền chống Nhà nước, gây mất ổn định xã hội và làm hoang mang quần chúng rõ ràng thuộc phạm vi Điều 117 BLHS. - Kết quả xử lý
Tòa án tỉnh Tiền Giang tuyên bị cáo 6 năm tù.
3. Nguyễn Như Phương, 5 năm tù (2022)
-
Tóm tắt hành vi
Bị cáo Nguyễn Như Phương (31 tuổi, Bà Rịa – Vũng Tàu) sử dụng Facebook để chia sẻ nhiều nội dung xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, xúc phạm lãnh đạo, kích động chống phá và lan truyền thông tin phản động. -
Chứng cứ
Cơ quan điều tra thu lại các bài viết, tài liệu xuyên tạc và kết luận Phương đã truy cập, chia sẻ tin tức sai lệch từ các trang phản động như “Đài Á Châu Tự Do”, “Phạm Đoan Trang”… -
Phân tích pháp lý
Hành vi của Phương cấu thành tội “Làm, phát tán, tuyên truyền thông tin chống Nhà nước.” Việc sử dụng mạng xã hội để phát tán nội dung phản động được coi là hành vi nguy hiểm, xâm phạm an ninh quốc gia. -
Kết quả xử lý
Tòa án tỉnh An Giang tuyên Phương 5 năm tù giam.
Tư vấn pháp lý – Phòng ngừa và xử lý
-
Phòng ngừa rủi ro pháp lý
-
Tuyệt đối không đăng tải, chia sẻ, bình luận những thông tin xuyên tạc, chưa được kiểm chứng về chính trị, Nhà nước, lãnh đạo hoặc đường lối, chính sách.
-
Chủ động trang bị kiến thức pháp luật, nhất là quy định về an ninh mạng, luật hình sự, để tránh vô tình vi phạm khi sử dụng mạng xã hội.
-
Luôn cảnh giác với các tài khoản, nhóm kín có dấu hiệu kích động, xuyên tạc, không tham gia hoặc tương tác.
2. Khi bị lôi kéo, dụ dỗ
-
Ngừng ngay việc tham gia, không phát tán thêm nội dung, không tiếp tục liên hệ.
-
Chủ động liên hệ cơ quan chức năng hoặc tham vấn luật sư để được hỗ trợ kịp thời, tránh bị xử lý oan hoặc bị lợi dụng.
3. Khi đã bị khởi tố, điều tra
-
Liên hệ luật sư của công ty Luật HTL ngay từ giai đoạn đầu để được bảo vệ quyền lợi hợp pháp trong quá trình tố tụng.
-
Luật sư sẽ hỗ trợ làm rõ các tình tiết, chứng minh mục đích, mức độ nguy hiểm của hành vi nhằm hạn chế trách nhiệm hình sự.
-
Trường hợp có căn cứ, luật sư sẽ đề nghị tình tiết giảm nhẹ như: thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tự nguyện khắc phục hậu quả, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra.
-
Bài viết có tham khảo văn bản Bộ luật Hình sự 2015 trên website Thư viện pháp luật
Tham khảo thêm: https://htllaw.com.vn/ly-hon-don-phuong-thu-tuc-moi-nhat-nam-2025
