Việc ly hôn khi chồng hoặc vợ đang thi hành án phạt tù là một trong những tình huống pháp lý đặc biệt, đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về luật hôn nhân và kỹ năng xử lý hồ sơ. Trong bài viết dưới đây, Công ty Luật TNHH HTL sẽ giúp bạn làm rõ quy định pháp luật hiện hành và hướng dẫn chi tiết về thủ tục ly hôn đơn phương khi chồng đang đi tù.
Cơ sở pháp lý cho việc ly hôn khi chồng đang đi tù
Theo quy định tại khoản 1 Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, vợ, chồng hoặc cả hai người đều có quyền yêu cầu ly hôn. Trường hợp người chồng đang bị kết án tù vẫn không làm mất đi quyền của người vợ được đơn phương xin ly hôn nếu tình trạng hôn nhân không còn hạnh phúc, đời sống chung không thể kéo dài.
Thậm chí, trong một số trường hợp đặc biệt như: người chồng phạm tội nghiêm trọng, bạo lực gia đình, không thực hiện nghĩa vụ của người chồng trong thời gian dài… thì đây có thể là những căn cứ rõ ràng để Tòa án chấp nhận yêu cầu ly hôn theo Điều 56 Luật HNGĐ.
Cũng theo điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015: Thẩm quyền giải quyết vụ việc ly hôn thuộc Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc. Tuy nhiên, trong trường hợp bị đơn đang bị giam giữ, Tòa có thể xem xét nơi bị đơn đang thi hành án.
Từ các quy định trên, việc người vợ xin ly hôn khi chồng đang ở tù là hoàn toàn phù hợp với pháp luật hiện hành.
2. Quyền ly hôn khi chồng đang chấp hành án
Trình tự, thủ tục ly hôn đơn phương khi chồng đang thi hành án
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Người yêu cầu ly hôn cần chuẩn bị các tài liệu sau:
- Đơn xin ly hôn đơn phương (theo mẫu);
- Giấy đăng ký kết hôn (bản chính);
- CMND/CCCD, sổ hộ khẩu của người nộp đơn (bản sao công chứng);
- Giấy khai sinh của con chung (nếu có);
- Giấy tờ về tài sản chung nếu có yêu cầu chia tài sản;
- Tài liệu xác minh chồng đang chấp hành án (ví dụ: xác nhận của trại giam, bản án hình sự…).
📌 Lưu ý: Nếu không có giấy đăng ký kết hôn bản chính thì phải nộp đơn xin cấp lại hoặc đơn trình bày lý do không cung cấp được.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại Tòa án có thẩm quyền
Theo khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự, Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người bị đơn (chồng đang thi hành án) cư trú có thẩm quyền giải quyết. Tuy nhiên, do chồng đang bị giam giữ, thì nơi thụ lý thường là Tòa án tại nơi Trại giam đóng trụ sở, hoặc Tòa án nơi người vợ cư trú nếu được phép áp dụng quy định đặc thù (căn cứ điểm a khoản 1 Điều 40 BLTTDS).
Bước 3: Thụ lý vụ án và tiến hành tố tụng
- Sau khi nhận hồ sơ hợp lệ và nộp tạm ứng án phí, Tòa án sẽ ra thông báo thụ lý.
- Tòa sẽ gửi văn bản tố tụng đến Trại giam, đề nghị Trại giam tạo điều kiện cho người chồng được lấy lời khai, tham gia quá trình giải quyết vụ án (qua hình thức văn bản hoặc hội nghị xét xử nội bộ).
- Trong nhiều trường hợp, Tòa sẽ xét xử vắng mặt bị đơn nếu người đang thi hành án không thể tham gia phiên tòa (theo khoản 2 Điều 227 BLTTDS).
Bước 4: Ra bản án hoặc quyết định ly hôn
Tòa án xem xét căn cứ về tình trạng hôn nhân, con cái, tài sản và ra bản án hoặc quyết định cho ly hôn.
Người vợ sẽ nhận được bản án chính thức và có thể yêu cầu thi hành án nếu Tòa giao con hoặc tài sản mà bên còn lại không thực hiện đúng.
Các vấn đề pháp lý thường gặp khi ly hôn trong trường hợp chồng đang đi tù
1. Có cần sự có mặt của chồng trong phiên tòa không?
Thông thường, bị đơn có quyền tham gia phiên tòa. Tuy nhiên, nếu bị đơn đang ở trong trại giam, Tòa án có thể:
-
- Gửi văn bản để lấy ý kiến, hoặc
- Ủy thác tư pháp cho trại giam lấy lời khai, hoặc
- Xét xử vắng mặt nếu bị đơn đã được triệu tập hợp lệ.
2. Giành quyền nuôi con khi chồng đang thi hành án
Theo quy định tại Điều 81 Luật HNGĐ 2014, nếu hai bên không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ giao con cho bên đáp ứng tốt nhất về mọi mặt, bao gồm điều kiện vật chất, tinh thần, thời gian chăm sóc và hoàn cảnh cụ thể.
Trong trường hợp chồng đang thi hành án phạt tù, người vợ có lợi thế lớn trong việc được giao quyền trực tiếp nuôi con.
3. Vấn đề tài sản chung
Nếu có yêu cầu chia tài sản thì:
- Tòa sẽ căn cứ vào nguồn gốc hình thành, thời điểm tạo lập tài sản (trước hay sau khi người chồng bị phạt tù);
- Người vợ phải chứng minh tài sản tạo ra là do công sức riêng, nếu không thì tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân vẫn là tài sản chung.
Nếu người chồng bị kết án tù vì vi phạm hình sự gây thiệt hại đến tài sản, người vợ có thể yêu cầu loại trừ phần tài sản liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật.
Dịch vụ pháp lý hỗ trợ ly hôn khi chồng đang thi hành án tại Công ty Luật HTL
Việc ly hôn khi chồng đang ở tù không chỉ là vấn đề về mặt pháp lý, mà còn đòi hỏi nhiều kỹ năng làm việc với các cơ quan như trại giam, Tòa án. Vì vậy, bạn nên có sự hỗ trợ từ luật sư có kinh nghiệm thực tế để tránh việc kéo dài thủ tục, sai sót giấy tờ, hoặc bị bác đơn.
Công ty Luật TNHH HTL cung cấp dịch vụ trọn gói hỗ trợ ly hôn đơn phương trong trường hợp đặc biệt, gồm:
- Tư vấn quy trình pháp lý và hướng đi phù hợp với từng hoàn cảnh cụ thể;
- Soạn thảo đơn xin ly hôn, thu thập tài liệu, đại diện liên hệ với trại giam;
- Hỗ trợ xác minh nơi giam giữ của chồng, xác lập quan điểm ly hôn rõ ràng;
- Cử luật sư đại diện tại Tòa án nếu khách hàng không tiện tham gia tố tụng;
- Tư vấn và bảo vệ quyền lợi hợp pháp liên quan đến quyền nuôi con và chia tài sản.
Liên hệ ngay với Luật HTL để được tư vấn miễn phí lần đầu và nhận báo giá trọn gói với nhiều ưu đãi!
Bài viết được biên soạn bởi đội ngũ luật sư Công ty Luật HTL dựa trên Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 và các quy định mới nhất năm 2025. Mọi thông tin chỉ mang tính chất tham khảo. Để có tư vấn cụ thể cho tình huống của bạn, vui lòng liên hệ trực tiếp với Công ty Luật HTL.
