Không ít trường hợp người lao động muốn chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn vì nhiều lý do như môi trường làm việc không phù hợp, sức khỏe giảm sút hoặc có cơ hội nghề nghiệp tốt hơn. Tuy nhiên, nếu đơn phương nghỉ việc không đúng quy định, người lao động có thể bị coi là vi phạm hợp đồng, mất quyền lợi, thậm chí phải bồi thường.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ các trường hợp được pháp luật cho phép chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn mà vẫn đảm bảo hưởng đầy đủ quyền lợi theo Bộ luật Lao động 2019 và các điểm mới áp dụng từ 01/7/2025.
Chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn là gì?
Chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn là việc một trong các bên (người lao động hoặc người sử dụng lao động) quyết định kết thúc hợp đồng khi chưa hết thời hạn đã thỏa thuận mà vẫn tuân thủ các điều kiện luật định. Đây là vấn đề thường xảy ra khi một bên muốn chấm dứt quan hệ lao động do thay đổi nhu cầu công việc, điều kiện cá nhân hoặc vi phạm nghĩa vụ của bên còn lại.
5 trường hợp người lao động được chấm dứt hợp đồng trước thời hạn
Theo Điều 35 Bộ luật Lao động 2019 (được sửa đổi, bổ sung từ 2025), người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng trước thời hạn mà không cần bồi thường, nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
Trường hợp 1: Không được bố trí đúng công việc, địa điểm hoặc điều kiện làm việc đã thỏa thuận
Nếu doanh nghiệp tự ý thay đổi công việc hoặc địa điểm làm việc mà không có sự đồng ý của bạn, hoặc không đảm bảo điều kiện làm việc như đã cam kết, bạn có quyền nghỉ ngay.
Trường hợp 2: Không được trả lương đầy đủ hoặc đúng thời hạn
Nếu công ty trả lương chậm từ 15 ngày trở lên hoặc trả không đủ như hợp đồng, bạn có thể đơn phương nghỉ việc hợp pháp.
Trường hợp 3: Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động
Các hành vi bạo lực, xúc phạm danh dự, quấy rối tình dục tại nơi làm việc đều là căn cứ cho phép bạn nghỉ việc ngay lập tức mà vẫn hưởng đầy đủ quyền lợi.
Trường hợp 4: Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định y tế
Nếu đang mang thai và có chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh yêu cầu nghỉ việc để bảo đảm thai kỳ, bạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.
Trường hợp 5: Bản thân hoặc gia đình gặp hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục làm việc
Từ 2025, luật mở rộng thêm quyền nghỉ việc cho người lao động khi có lý do gia đình cấp thiết như: chăm sóc người thân bị bệnh nặng, chuyển nơi cư trú, hoặc gặp thiên tai, dịch bệnh.
Thời hạn báo trước khi nghỉ việc
Ngoài các trường hợp được nghỉ ngay lập tức, những tình huống còn lại cần báo trước cho người sử dụng lao động:
-
Hợp đồng không xác định thời hạn: Ít nhất 45 ngày
-
Hợp đồng xác định thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng: Ít nhất 30 ngày
-
Hợp đồng dưới 12 tháng: Ít nhất 03 ngày làm việc
Hồ sơ cần chuẩn bị
-
Đơn đề nghị chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.
-
Giấy tờ chứng minh lý do chấm dứt (nếu có).
-
Biên bản bàn giao công việc, tài sản.
-
Các giấy tờ liên quan đến bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.
Quy trình thực hiện
-
Bước 1 – Xác định lý do chấm dứt hợp đồng có thuộc trường hợp luật cho phép hay không.
-
Bước 2 – Gửi thông báo bằng văn bản cho bên còn lại trong thời hạn luật định.
-
Bước 3 – Thực hiện bàn giao công việc, tài sản, hồ sơ liên quan.
-
Bước 4 – Thanh toán các khoản liên quan: lương, trợ cấp, bảo hiểm xã hội.
-
Bước 5 – Nhận quyết định chấm dứt và giấy tờ xác nhận thời gian đóng bảo hiểm.
Quyền lợi người lao động khi nghỉ việc đúng luật
Nếu chấm dứt hợp đồng hợp pháp, bạn sẽ được:
-
Thanh toán đầy đủ lương và các khoản phúc lợi còn lại
-
Nhận trợ cấp thôi việc (nếu đủ điều kiện)
-
Được trả sổ BHXH và các giấy tờ liên quan
-
Không phải bồi thường cho người sử dụng lao động
Lưu ý quan trọng để không mất quyền lợi
-
Gửi thông báo nghỉ việc bằng văn bản để có bằng chứng pháp lý
-
Giữ lại hợp đồng lao động, phiếu lương, email trao đổi để phòng trường hợp tranh chấp
-
Nếu công ty không giải quyết quyền lợi sau khi nghỉ việc, có thể nhờ đến Luật sư lao động hoặc gửi đơn đến Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội
Dịch vụ hỗ trợ pháp lý của Công ty Luật TNHH HTL
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc xác định quyền, nghĩa vụ khi chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, Công ty Luật TNHH HTL sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ trọn gói, giúp bạn:
-
Xác định căn cứ chấm dứt hợp đồng hợp pháp
-
Soạn thảo thông báo chấm dứt hợp đồng
-
Giải quyết tranh chấp nếu phát sinh
Kết luận: Việc hiểu rõ các trường hợp được chấm dứt hợp đồng trước thời hạn sẽ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi của mình và tránh rủi ro pháp lý. Nếu có đang vướng mắc về thủ tục nghỉ việc hoặc tranh chấp lao động, hãy liên hệ ngay với Công ty Luật TNHH HTL để được tư vấn nhanh chóng và chính xác.
Bài viết có sự tham khảo từ Bộ luật Lao động 2019 từ website Thư viện pháp luật
Tham khảo thêm: https://htllaw.com.vn/cac-truong-hop-di-chuc-vo-hieu
