Trong thực tiễn xét xử hình sự, có những trường hợp người bị kết án phạt tù không thể ngay lập tức chấp hành án do những lý do khách quan hoặc đặc biệt. Pháp luật hình sự Việt Nam đã quy định chế định hoãn chấp hành hình phạt tù nhằm đảm bảo tính nhân đạo và phù hợp với điều kiện thực tế của người bị kết án.
Vậy hoãn chấp hành hình phạt tù là gì? Trường hợp nào được hoãn? Thủ tục ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cụ thể theo quy định pháp luật hiện hành.
Hoãn chấp hành hình phạt tù là gì?
Hoãn chấp hành hình phạt tù là việc tạm thời chưa buộc người bị kết án phạt tù phải thi hành án trong một khoảng thời gian nhất định, khi họ thuộc một trong các trường hợp đặc biệt được quy định bởi pháp luật.
Các trường hợp được hoãn chấp hành hình phạt tù
Theo khoản 1 Điều 67 Bộ luật Hình sự, các trường hợp sau đây có thể được hoãn chấp hành hình phạt tù:
- Người bị bệnh nặng, cần hoãn để chữa trị;
- Phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi;
- Là người lao động duy nhất trong gia đình mà nếu buộc chấp hành hình phạt tù ngay thì gia đình sẽ lâm vào hoàn cảnh đặc biệt khó khăn;
- Người bị kết án là người đang học tập, lao động, công tác và được cơ quan, tổ chức nơi họ làm việc đề nghị hoãn chấp hành.
Lưu ý: Đây là những trường hợp được xem xét, không phải đương nhiên được hoãn. Cơ quan thi hành án sẽ cân nhắc cụ thể hoàn cảnh, mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội và mức độ cần thiết của việc hoãn.
Đang chấp hành án phạt tù rồi có được hoãn không?
Có. Pháp luật không giới hạn thời điểm được hoãn là trước khi thi hành án. Nếu trong quá trình đang chấp hành hình phạt tù mà người bị kết án rơi vào các trường hợp được quy định tại Điều 67 thì vẫn có thể làm đơn đề nghị hoãn chấp hành phần còn lại của hình phạt tù.
Thủ tục hoãn chấp hành hình phạt tù
Căn cứ Điều 24 Luật Thi hành án hình sự năm 2019, thủ tục hoãn chấp hành hình phạt tù được thực hiện như sau:
a. Cơ quan có thẩm quyền xem xét
-
Chánh án Tòa án đã ra quyết định thi hành án có thẩm quyền quyết định việc hoãn.
-
Việc hoãn có thể được thực hiện:
-
Theo đơn đề nghị của người bị kết án;
-
Theo đề nghị của Viện kiểm sát cùng cấp;
-
Theo đề nghị của Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện hoặc cấp quân khu nơi người bị kết án cư trú hoặc làm việc.
-
b. Hồ sơ gửi kèm
-
Đơn hoặc văn bản đề nghị phải gửi kèm các giấy tờ chứng minh lý do xin hoãn (giấy khám bệnh, giấy khai sinh con nhỏ, giấy tờ chứng minh hoàn cảnh…).
c. Thời hạn giải quyết
-
Trong 07 ngày kể từ ngày nhận đơn, Chánh án phải xem xét, ra quyết định hoãn hoặc không hoãn.
-
Nếu từ chối, phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do, đồng thời thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp.
d. Thông báo quyết định hoãn
Trong 03 ngày làm việc kể từ khi ra quyết định, Tòa án phải gửi quyết định này cho các bên liên quan:
-
Người được hoãn chấp hành án;
-
Viện kiểm sát cùng cấp;
-
Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện hoặc cấp quân khu;
-
Sở Tư pháp nơi Tòa án đã ra quyết định;
-
Bộ Ngoại giao (nếu người được hoãn là người nước ngoài).
Thời hạn hoãn, thời điểm hết thời gian hoãn và nghĩa vụ thông báo
Theo khoản 3 Điều 7, Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP, thời hạn chấp hành hình phạt tù được xác định như sau:
a) Thời hạn hoãn chấp hành hình phạt tù đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 67 của Bộ luật Hình sự được tính từ ngày Tòa án ban hành quyết định cho đến khi sức khỏe của người bị xử phạt tù được hồi phục;
b) Thời hạn hoãn chấp hành hình phạt tù đối với trường hợp quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều 67 của Bộ luật Hình sự được tính từ ngày Tòa án ban hành quyết định cho đến khi kết thúc thời hạn hoãn chấp hành hình phạt tù mà Tòa án quyết định.
Nghĩa vụ thông báo khi hết thời gian hoãn hình phạt tù:
Điểm c, Khoản 1, Điều 5 Thông tư liên tịch số 01/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP quy định:
“Trước 07 ngày làm việc kể từ ngày hết thời hạn hoãn chấp hành hình phạt tù, cơ quan ra quyết định hoãn phải thông báo bằng văn bản cho người được hoãn biết để chuẩn bị đi thi hành án.”
Tư vấn và hỗ trợ pháp lý về hoãn thi hành án tại Công ty Luật TNHH HTL
Chế định hoãn chấp hành hình phạt tù tuy mang tính nhân đạo nhưng yêu cầu người làm đơn cần hiểu rõ điều kiện, hồ sơ chứng minh hợp pháp và tuân thủ đúng trình tự thủ tục. Nếu bạn hoặc người thân đang gặp khó khăn trong việc thực hiện hoãn chấp hành án, hãy để Công ty Luật TNHH HTL đồng hành và hỗ trợ:
- Tư vấn điều kiện được hoãn theo đúng quy định pháp luật;
- Soạn thảo đơn và chuẩn bị hồ sơ hợp lệ;
- Đại diện làm việc với Tòa án hoặc cơ quan thi hành án;
- Bảo vệ quyền lợi hợp pháp trong toàn bộ quá trình.
Liên hệ ngay với Luật HTL để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ khẩn cấp nếu người thân của bạn đang đối mặt với việc chấp hành hình phạt tù trong hoàn cảnh đặc biệt!
Bài viết có tham khảo văn bản Luật Thi hành án Hình sự 2019 trên website Thư viện pháp luật
Tham khảo thêm: https://htllaw.com.vn/ly-hon-don-phuong-thu-tuc-moi-nhat-nam-2025
