Cập nhật: 7/2025
Pháp luật hôn nhân và gia đình hiện hành quy định như thế nào về các trường hợp chấm dứt nghĩa vụ cấp dưỡng? Ai là người có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng khi bên có nghĩa vụ không tự nguyện thực hiện?
Cấp dưỡng là gì?
Căn cứ quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì có thể hiểu cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.
Trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi dưỡng trốn tránh nghĩa vụ thì theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức được quy định tại Điều 119 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, Tòa án buộc người đó phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Theo quy định tại Điều 116 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Các trường hợp chấm dứt nghĩa vụ cấp dưỡng
Căn cứ quy định tại Điều 118 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì nghĩa vụ cấp dưỡng chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
(1) Người được cấp dưỡng đã thành niên và có khả năng lao động hoặc có tài sản để tự nuôi mình;
(2) Người được cấp dưỡng được nhận làm con nuôi;
(3) Người cấp dưỡng đã trực tiếp nuôi dưỡng người được cấp dưỡng;
(4) Người cấp dưỡng hoặc người được cấp dưỡng chết;
(5) Bên được cấp dưỡng sau khi ly hôn đã kết hôn;
(6) Trường hợp khác theo quy định của luật.
Người có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng
Căn cứ quy định tại Điều 119 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì người được cấp dưỡng, cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.
Cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó:
(i) Người thân thích;
(ii) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
(iii) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
(iv) Hội liên hiệp phụ nữ.
Cá nhân, cơ quan, tổ chức khác khi phát hiện hành vi trốn tránh thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức quy định tại các điểm (ii), (iii) và (iv) yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.
Công ty Luật HTL – tư vấn – hỗ trợ pháp lý về nghĩa vụ cấp dưỡng theo Luật Hôn nhân và Gia đình.
Tư vấn các vấn đề pháp lý về cấp dưỡng giữa cha mẹ và con, giữa vợ chồng sau ly hôn, giữa ông bà và cháu, anh chị em ruột…
✅ Tư vấn, soạn thảo hồ sơ yêu cầu cấp dưỡng, yêu cầu thay đổi mức cấp dưỡng tại Tòa án
✅ Tư vấn xử lý hành vi trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng
✅ Đại diện theo ủy quyền, bảo vệ quyền lợi tại Tòa trong các tranh chấp về cấp dưỡng
✅ Tư vấn đàm phán, hòa giải trước và trong quá trình giải quyết tranh chấp
📞 Liên hệ ngay để được hỗ trợ kịp thời và giải quyết vụ việc nhanh chóng, hiệu quả.
