Ly hôn không chỉ là sự chấm dứt quan hệ hôn nhân mà còn kéo theo nhiều vấn đề pháp lý quan trọng, trong đó quyền nuôi con là một trong những nội dung được quan tâm nhiều nhất. Đặc biệt, với những trường hợp có con dưới 36 tháng tuổi thì: Ai sẽ là người có quyền nuôi con khi ly hôn? Câu trả lời sẽ được Công ty Luật TNHH HTL phân tích chi tiết dưới đây theo quy định mới nhất của pháp luật Việt Nam.
Căn cứ pháp lý về quyền nuôi con khi ly hôn
Quyền nuôi con sau khi ly hôn được quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, cụ thể, theo Khoản 3, Điều 81:
“Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, thì Tòa án xem xét giao cho người cha hoặc người khác có điều kiện tốt hơn.”
Như vậy, nguyên tắc pháp luật là ưu tiên giao con dưới 3 tuổi cho mẹ nuôi trực tiếp. Tuy nhiên, đây không phải là quy định bắt buộc tuyệt đối, mà sẽ được xem xét dựa trên điều kiện thực tế của người mẹ tại thời điểm ly hôn.
Khi nào mẹ không được nuôi con dưới 36 tháng tuổi?
Dù pháp luật ưu tiên mẹ trong việc nuôi con nhỏ dưới 3 tuổi, nhưng nếu mẹ không đủ điều kiện về vật chất hoặc tinh thần, Tòa án có thể giao con cho người cha.
Các trường hợp phổ biến khiến mẹ không được nuôi con:
- Không có chỗ ở ổn định, điều kiện kinh tế không đảm bảo tối thiểu cho việc nuôi dưỡng con;
- Lối sống không lành mạnh: nghiện ma túy, cờ bạc, bạo lực gia đình, sống buông thả…;
- Bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự;
- Không có thời gian trực tiếp chăm sóc, trông nom con do đặc thù công việc hoặc phải đi xa.
Lưu ý: Trong mọi trường hợp, quyền lợi và sự phát triển toàn diện của trẻ luôn là yếu tố được đặt lên hàng đầu khi Tòa án xem xét quyết định người nuôi con.
Người cha có thể giành quyền nuôi con dưới 3 tuổi không?
Câu trả lời là: CÓ. Trong thực tế, người cha muốn giành quyền nuôi con dưới 3 tuổi phải chứng minh được rằng:
Người mẹ không đủ điều kiện như tại Điều 6 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TANDTC, việc xác định người mẹ “không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con dưới 3 tuổi” cần xem xét trên các tiêu chí cụ thể:
- Về sức khỏe: Người mẹ mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh nặng không thể tự chăm sóc bản thân hoặc trông nom con (ví dụ bị liệt, suy kiệt sức khỏe nghiêm trọng).
- Về kinh tế: Thu nhập hàng tháng thấp hơn một nửa mức lương tối thiểu vùng và không có tài sản đủ để chăm sóc, nuôi dưỡng con.
- Về thời gian chăm sóc con: Không có thời gian tối thiểu cần thiết để trực tiếp chăm sóc, giáo dục con (ví dụ thường xuyên đi công tác dài ngày, làm việc ca đêm liên tục).
Các yếu tố cha cần chứng minh:
- Có thu nhập ổn định, nhà ở phù hợp cho trẻ nhỏ;
- Có thời gian, năng lực và người hỗ trợ chăm sóc con;
- Có chứng cứ rõ ràng về việc người mẹ không phù hợp để nuôi con (bạo hành, nghiện ngập, bỏ bê con…).
Lưu ý: Tòa án không chỉ căn cứ vào một yếu tố duy nhất mà sẽ đánh giá tổng thể điều kiện về sức khỏe, tài chính, thời gian, sự gắn bó và nguyện vọng của con (nếu đủ 7 tuổi) để ra quyết định phù hợp nhất với quyền lợi của trẻ.
Thỏa thuận nuôi con dưới 3 tuổi – Có được không?
Theo Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, cha mẹ có quyền thỏa thuận về việc người nào trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, bao gồm cả con dưới 36 tháng tuổi.
Nếu hai bên tự thỏa thuận được, Tòa án sẽ công nhận sự thỏa thuận này, miễn là thỏa thuận đảm bảo lợi ích tốt nhất cho con. Trong trường hợp không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định dựa trên nguyên tắc ưu tiên và điều kiện nuôi dưỡng thực tế của mỗi bên.
Giải pháp pháp lý khi có tranh chấp quyền nuôi con
Nếu bạn đang đối mặt với tranh chấp về quyền nuôi con dưới 3 tuổi, đặc biệt khi:
- Bị bên kia cố tình tạo chứng cứ bất lợi;
- Không nắm rõ cách chứng minh điều kiện nuôi con;
- Muốn đảm bảo quyền lợi pháp lý một cách tối đa;
Bạn nên chủ động nhờ luật sư tư vấn và đại diện bảo vệ quyền lợi tại Tòa.
Dịch vụ hỗ trợ giành quyền nuôi con khi ly hôn tại Công ty Luật TNHH HTL
Việc giành quyền nuôi con khi ly hôn, đặc biệt là đối với con dưới 3 tuổi, không chỉ là vấn đề tình cảm mà còn đòi hỏi sự am hiểu pháp luật và chiến lược pháp lý hợp lý. Nếu bạn đang băn khoăn về khả năng được nuôi con, cần chuẩn bị hồ sơ chứng minh điều kiện nuôi dưỡng, hoặc muốn đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho con mình, Công ty Luật TNHH HTL chính là đối tác pháp lý tin cậy của bạn.
Chúng tôi cung cấp các dịch vụ chuyên nghiệp sau:
- Tư vấn toàn diện về quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi theo quy định pháp luật và hướng dẫn mới nhất của Tòa án;
- Hỗ trợ xây dựng hồ sơ chứng minh điều kiện nuôi con, bao gồm tài chính, nơi ở, thời gian chăm sóc, và các yếu tố tâm lý, xã hội;
- Soạn thảo các đơn, văn bản trình bày trước Tòa nhằm bảo vệ tốt nhất quyền lợi của cha/mẹ và của trẻ;
- Đại diện tham gia đàm phán, hòa giải hoặc tranh tụng tại Tòa án để đảm bảo khách hàng được bảo vệ bởi luật sư giàu kinh nghiệm.
Liên hệ ngay để được luật sư tư vấn miễn phí lần đầu và nhận báo giá dịch vụ trọn gói với nhiều ưu đãi hấp dẫn.
Bài viết được cập nhật theo quy định pháp luật mới nhất năm 2025. Để biết thêm thông tin chi tiết về từng trường hợp cụ thể, vui lòng liên hệ Công ty Luật HTL
