Cập nhật: tháng 7, 2025
Hợp đồng tài sản trước hôn nhân hay còn gọi là hợp đồng tiền hôn nhân, là một thỏa thuận bằng văn bản giữa hai người chuẩn bị kết hôn, quy định về việc quản lý tài sản và các vấn đề liên quan đến tài chính trong quá trình hôn nhân, đặc biệt là khi ly hôn.
Và câu hỏi mà rất nhiều người đặt ra là: Liệu có bắt buộc phải lập hợp đồng tài sản trước hôn nhân không? – Đây là câu hỏi được nhiều cặp đôi quan tâm khi chuẩn bị kết hôn. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết về quy định pháp luật và hướng dẫn cách thức lập thỏa thuận tài sản trước hôn nhân.
Hợp đồng tài sản trước hôn nhân không bắt buộc theo pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, pháp luật cho phép các cặp đôi tự nguyện lập thỏa thuận về chế độ tài sản trước khi kết hôn để xác định rõ quyền sở hữu, quản lý, sử dụng và phân chia tài sản chung, tài sản riêng giữa vợ và chồng. Nhất là khi một trong hai người (hoặc cả hai) đã có tài sản riêng, như đất đai, nhà cửa, cổ phần công ty,…
Pháp luật quy định như thế nào về hợp đồng tài sản trước hôn nhân?
Theo Điều 47 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, vợ chồng có thể lựa chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận. Thỏa thuận này phải được lập bằng văn bản, có công chứng hoặc chứng thực, và phải được xác lập trước khi đăng ký kết hôn. Hiệu lực của hợp đồng bắt đầu từ ngày đăng ký kết hôn.
Khi không có hợp đồng, tài sản vợ chồng được xác định như thế nào?
Nếu không lập thỏa thuận trước hôn nhân, tài sản sẽ được xác định theo chế độ tài sản theo luật định:
Về tài sản riêng: là tài sản có trước hôn nhân, được thừa kế hoặc tặng cho riêng, tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu hoặc tài sản được pháp luật quy định thuộc sở hữu riêng; tài sản được hình thành từ tài sản riêng (ví dụ: lãi từ khoản tiết kiệm cá nhân).
Về tài sản chung: là tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân như thu nhập, tài sản mua sắm từ thu nhập chung, quyền sử dụng đất, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng; tài sản được mua sắm, tạo ra bằng thu nhập chung; tài sản được tặng cho chung, thừa kế chung hoặc tài sản mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung;…
Điều này có thể dẫn đến tranh chấp phức tạp nếu hai bên ly hôn hoặc một bên qua đời
Quy trình lập hợp đồng tài sản trước hôn nhân như thế nào?
Quá trình lập hợp đồng tài sản trước hôn nhân thường trải qua bốn bước cơ bản.
- Trước tiên, hai bên cần ngồi lại trao đổi để thống nhất các nội dung liên quan đến tài sản như xác định tài sản chung, tài sản riêng, quyền và nghĩa vụ của mỗi người trong việc quản lý và sử dụng tài sản.
- Sau đó, hợp đồng sẽ được soạn thảo – ở bước này, các cặp đôi nên nhờ luật sư hỗ trợ để đảm bảo nội dung tuân thủ quy định pháp luật và phù hợp với tình huống thực tế.
- Khi nội dung đã hoàn tất, hai bên sẽ tiến hành công chứng hoặc chứng thực hợp đồng tại cơ quan có thẩm quyền.
- Cuối cùng, hợp đồng cần được lưu giữ cẩn thận và được thực hiện đúng theo các cam kết mà hai bên đã ký kết trong thời kỳ hôn nhân.
Trường hợp nào nên lập hợp đồng tài sản trước hôn nhân?
Không phải cặp đôi nào cũng cần ký kết hợp đồng tài sản trước hôn nhân, nhưng trong một số trường hợp, việc lập hợp đồng này sẽ đảm bảo đầy đủ quyền và lợi ích cho các bên, đặc biệt là trong các trường hợp mà hai bên:
- Có tài sản lớn trước khi kết hôn: như sở hữu bất động sản, doanh nghiệp; có tài khoản tiết kiệm, đầu tư lớn; sở hữu tài sản trí tuệ có giá trị.
- Có con riêng từ cuộc hôn nhân trước và muốn bảo vệ quyền thừa kế của con riêng, đảm bảo tài sản dành cho con từ hôn nhân trước cũng như tránh tranh chấp giữa con riêng và con chung.
- Sở hữu hoặc định hình thành doanh nghiệp, hoạt động trong lĩnh vực có rủi ro cao hay muốn tách biệt rủi ro kinh doanh và gia đình.
Lợi ích của việc lập Hợp đồng tài sản trước hôn nhân
Hợp đồng tài sản trước hôn nhân giúp các cặp đôi bảo vệ quyền lợi tài chính một cách rõ ràng và hợp pháp. Tài sản riêng được xác lập minh bạch, tránh rủi ro bị chia khi ly hôn. Đồng thời, hợp đồng cũng phân định rõ trách nhiệm tài chính, từ chi tiêu chung đến nghĩa vụ trả nợ, giúp hạn chế mâu thuẫn về tiền bạc trong đời sống vợ chồng.
Đối với những người đang làm kinh doanh, hợp đồng còn giúp tách biệt rạch ròi giữa tài sản gia đình và tài sản doanh nghiệp, tránh được rủi ro kéo theo khi cuộc sống hôn nhân gặp biến cố, đồng thời bảo đảm sự ổn định trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tuy nhiên, để hợp đồng tài sản trước hôn nhân có giá trị pháp lý, cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện về hình thức và nội dung theo quy định pháp luật. Cụ thể, hợp đồng phải
- Được lập trước thời điểm đăng ký kết hôn,
- Được thể hiện dưới dạng văn bản và có công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền.
- Nội dung của hợp đồng không được trái pháp luật, không vi phạm đạo đức xã hội và không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Vậy nên, để đảm bảo hợp đồng có hiệu lực pháp lý và bảo vệ tối đa quyền lợi, bạn nên tham khảo ý kiến của luật sư chuyên nghiệp. CÔNG TY LUẬT HTL với kinh nghiệm sâu rộng trong lĩnh vực luật hôn nhân và gia đình sẽ hỗ trợ bạn từ việc tư vấn, soạn thảo đến hoàn thiện hợp đồng tài sản trước hôn nhân một cách chuyên nghiệp và hiệu quả.
Liên hệ CÔNG TY LUẬT HTL ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí và nhận báo giá chi tiết cho dịch vụ soạn thảo hợp đồng tài sản trước hôn nhân!
Hotline: 1900 5074
Email: Hungthinhlaw368@gmail.com
Bài viết được cập nhật theo quy định pháp luật mới nhất năm 2025. Để biết thêm thông tin chi tiết về từng trường hợp cụ thể, vui lòng liên hệ CÔNG TY LUẬT HTL để được tư vấn chuyên sâu.
